Khi Việt Nam tăng cường liên hệ quân sự với Hoa Kỳ

Trong trường hợp dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí đối với Việt Nam, Hà Nội dự định mua các trang thiết bị quân sự của Hoa Kỳ. Đó là tuyên bố của Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao CHXHCN Việt Nam Phạm Bình Minh. Trong đó, ông Bộ trưởng lưu ý rằng Trung Quốc chẳng nên lo lắng gì, bởi ở đây không phải là chuyện nói về lập liên minh quân sự-chính trị.

Lệnh cấm vận duy trì 40 năm nay, mặc dù cả hai nước từ lâu đã trở thành những đối tác kinh tế. Đang chờ đợi là những hạn chế này sẽ được tháo bỏ vào ngay trong năm nay. Quyết định như vậy có thể được công bố trong thời gian chuyến đi của người đứng đầu Lầu Năm Góc Chuck Hagel đến thăm Việt Nam, sẽ thực hiện trước khi hết năm.

Trước đó, một quan chức cấp cao của Nhà Trắng thông báo rằng Washington có kế hoạch dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí cho Việt Nam, để hỗ trợ Hà Nội trong cuộc tranh chấp lãnh thổ với Bắc Kinh ở Biển Đông. Trước hết Hoa Kỳ dự kiến cung cấp cho Hà Nội các máy bay do thám P-3 Orion, có thể tiến hành theo dõi sự di chuyển của tàu nổi và tàu ngầm Trung Quốc.

Hoàn toàn chẳng ngẫu nhiên khi Việt Nam có ý định mua vũ khí của Hoa Kỳ, - chuyên viên phân tích chính trị Andrei Sidorov nhận xét.

“Tuyên bố của Việt Nam về dự định mua vũ khí từ Hoa Kỳ là động thái ngoại giao rất giỏi. Chỉ mấy lời ngắn gọn cho thấy ai là đối tác, có thể dựa vào ai trong trường hợp bùng phát vấn đề với Trung Quốc ở Biển Đông. Tuy nhiên Trung Quốc luôn có thái độ tiêu cực quá mức trước hành động của các nước láng giềng theo hướng thiết lập quan hệ với Hoa Kỳ và chủ trương của Washington xây dựng vành đai để kiềm chế Bắc Kinh. Quá trình này đã diễn ra trong nhiều năm nay, mặc dù người Mỹ vẫn nói rằng Trung Quốc là đối tác rất quan trọng của họ. Hoa Kỳ đã điều các tàu tuần phòng bảo vệ bờ biển đến Singapore và tạo lập căn cứ Thủy quân lục chiến tại Australia”.

Ý định của Việt Nam về củng cố vị thế của mình trên biển nhờ sự hỗ trợ của Hoa Kỳ là rõ ràng và dễ hiểu. Hà Nội thi hành chính sách nhiều vectơ, tự do chọn lựa đối tác và đồng minh, xuất phát từ bối cảnh cụ thể. Đồng thời, đây là một bộ phận trong cuộc chơi địa chính trị lớn đang diễn ra trong khu vực, - như quan điểm của chuyên viên Dmitry Mosyakov từ Viện Nghiên cứu phương Đông thuộc Viện Hàn lâm Khoa học LB Nga.

“Hiện hữu cuộc chơi chính trị đủ căng thẳng xung quanh Biển Đông (Hoa Nam) và biển Hoa Đông. Tình hình là khá phức tạp, vì thế bất kỳ tuyên bố nào cũng chứa đựng ý tưởng nội hàm nhất định. Điều đó giống như lời cảnh báo. Đây là một phần của cuộc chơi quân sự-chính trị diễn ra từ lâu. Đây là động tác ra bài kế tiếp trong trò chơi này. Tôi không nghĩ rằng bây giờ Trung Quốc sẽ ngay lập tức bắt đầu có phản ứng đáp trả cứng rắn nào đó. Nhiều khả năng đó là câu hỏi dành cho tham vấn, thương lượng, với một số nhượng bộ và thỏa thuận nào đó”.

Không nên đánh giá quá cao vai trò quan hệ của Washington và Hà Nội trong lĩnh vực quân sự, - đó là nhận định của Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ Daniel Russell, chịu trách nhiệm điều phối công việc theo hướng khu vực châu Á-Thái Bình Dương. "Tôi không nghĩ rằng Việt Nam sẵn sàng đổi mối quan hệ lâu dài của mình với Trung Quốc, mặc dù đã có phần ảm đạm bởi xung đột gay gắt, để thay bằng quan hệ cấp thời duy chỉ với Hoa Kỳ”, - vị quan chức Mỹ nêu ý kiến.

Khi tiến hành cuộc chơi khai thác mâu thuẫn giữa Bắc Kinh và Hà Nội, rõ ràng Washington có ý tưởng riêng của mình, chung qui là nhằm tăng cường hiện diện của Hoa Kỳ trong khu vực. Không phải bỗng dưng mà sau khi bùng phát cuộc tranh chấp lãnh thổ của Trung Quốc và Việt Nam hồi mùa hè này vì Bắc Kinh hạ đặt giàn khoan ở Biển Đông, thì các nhà quân sự Mỹ cũng tuyên bố rằng tàu chiến của Hải quân Hoa Kỳ sẽ ra vào hải cảng Việt Nam thường xuyên hơn. Trong trường hợp này, dễ hiểu là khả năng dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí cho Việt Nam chẳng đơn thuần là cử chỉ thiện chí từ phía Washington. Mà đó là phương cách để củng cố chiếc đòn bẩy Việt Nam làm hậu thuẫn chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc tại khu vực quan trọng này của thế giới.

Nguồn: Voice of Russia